Deur Zukile Majova
Ná 15 jaar se besteding van meer as wat daar van belastingbetalers invorder kan word, swem die Suid-Afrikaanse regering nou in die skuld.
Enoch Godongwana, Minister van Finansies, het Woensdag hierdie skrikwekkende werklikheid in die parlement uitgelap toe hy die Tesourie se mediumtermynbegroting beleidsverklaring voorgelê het.
Hy het gesê staatskuld sal styg “van R4.8 biljoen in 2023/24 tot R5.2 biljoen in die volgende finansiële jaar”.
Teen 2025 sal nasionale skuld die R6 triljoen-kerf oorskry.
“Regeringsbesteding het inkomste oorskry sedert die wêreldwye finansiële krisis van 2008.
“Hierdie stygende jaarlikse begrotingstekorte het ‘n stadium bereik waar die regering gemiddeld R553 miljard per jaar oor die mediumtermyn wil leen,” het hy gesê.
‘n Groot deel van staatsbesteding is die salarisrekening van ministers en staatsamptenare, terwyl die nagenoeg 700 staatsondernemings ook besig is om die beursie al hoe platter te maak.
Eskom, wat sy grootste netto verlies teen R24 miljard gerapporteer het, het onlangs ‘n reddingsboei van R254 miljard ontvang.
Voeg daarby meer as R330 miljard se Eskom-skuld, wat reeds deur ‘n staatswaarborg geniet.
Ten spyte van dit alles, het Godongwana gesê hy het ‘n manier gevind om die maandelikse SASSA-toelaag van R350 te verleng tot na die nasionale algemene verkiesing van 2024.
Die Suid-Afrikaanse Agentskap vir Maatskaplike Sekerheid sê minstens 7.8 miljoen mense ontvang die toelae, terwyl ‘n verdere 13 miljoen daarvoor aansoek gedoen het.
“R34 miljard word bewillig om die Covid-19 Maatskaplike Verligting van Nood-toelae met nog ‘n jaar te verleng. Oor die mediumtermyn word ‘n voorlopige toekenning behou terwyl ‘n omvattende hersiening van die hele maatskaplike toelaestelsel afgehandel word,” het Godongwana gesê.
Hy het ook sy weg oop gevind om die presidensiële indiensnemingsinisiatief vir nog ‘n jaar te finansier.
President Cyril Ramaphosa het die inisiatief beskou as ‘n groot sukses, in dit geprys vir die skepping van meer as 1.2 miljoen sogenaamde “werksgeleenthede”.
Kritici sê meer as 350,000 kollege- en universiteitgegradueerdes is in die pad gesteek toe die inisiatief in September geëindig het.
Godongwana het gesê hy was in staat om nuwe lewe in die skema te blaas “deur die hertoekenning van ‘n gedeelte van fondse van bestaande openbare indiensnemingsprogramme soos die Uitgebreide Openbare Werke-program en die Gemeenskapswerke-program”.
“‘n Omvattende hersiening van openbare indiensnemingsprogramme is aan die gang,” het hy gesê.
Terwyl provinsies soos KwaZulu-Natal nie daarin geslaag het om miljarde rande te bestee wat vir nasionale ramphulp bewillig is nie, het Godongwana ‘n verdere R1.6 miljard bewillig vir die herstel van brûe en infrastruktuur wat deur onlangse vloede beskadig is.
Op die foto hierbo: Minister van Finansies Enoch Godongwana het Woensdag die mediumtermynbegroting aangekondig
Bron: X
