Die kleinhandel-ikoon het ‘n plek in die harte van talle kleinskaalse boere in die Oos-Kaap.
Vir baie jare moes Oos-Kaapse kleinboere hul vars produkte aan varke voer of toekyk hoe dit vrot, met geen van die groot supermarkte wat bereid was om van plaaslike produsente te koop nie.
Maar oor die jare het Raymond Ackerman se Boxer Supermarkets ‘n verbintenis gemaak om enige kool, spinasie of aartappels wat plaaslik gekweek word, te koop.
Die kleinhandelketting het selfs ‘n vervoernetwerk wat die produkte optel en na die mark vervoer sonder enige koste vir die produsent.
Jy kan dus ‘n boer wees sonder ‘n vragmotor of selfs ‘n bakkie om jou produkte mark toe te neem.
En die belangrikste is dat boere nie meer dae lank hoef te probeer om hul vars produkte te verkoop nie, terwyl hulle dikwels moet kyk hoe dit agterop ‘n gehuurde bakkie lê en verlep.
Hierdie probleme het baie bekwame boere oor die jare ontmoedig. En enigiemand wat al probeer het om ‘n een-hektaar lap grond produktief te maak sonder enige ondersteuning, sal vir jou sê boerdery is ‘n rukbreek besigheid, ‘n dikwels ondankbare werk.
Ek weet, want ek is self een so entoesiastiese bewerker van die grond.
Langs die N2 tussen Mt Ayliff en Mt Frere sal ‘n reisiger sien dat baie lappies grond gebruik word vir die kweek van kool, spinasie en ander vars groente.
Dit is gemeenskapsprojekte wat dikwels bestuur word deur vroue wie se mans hul werk in die myne van Johannesburg verloor het.
Dit is nie ‘n oordrywing om te sê hierdie grond sou onvrugbaar wees as dit nie vir die waarborg was dat ‘n kleinhandelketting wat deur die Ackerman-familie besit word, opkomende boere ondersteun nie.
Baie van die groter kleinhandelaars het na klein dorpies gestroom vir die koopkrag van plaaslike verbruikers.
Baie min van hulle het teruggeploeg in die gemeenskap soos die Ackermans dit gedoen het.
President Cyril Ramaphosa het gesê die filantroop was ook ‘n gewaardeerde lid van die Orde van die Kremetart vir die verskaffing van beurse aan jongmense en die bedryf van ‘n sosiaal verantwoordelike kleinhandelbesigheid.
“Raymond Ackerman was een van die eerste kleinhandelaars wat namens die Suid-Afrikaanse verbruikers geveg het teen die apartheidstaat se monopolie op basiese goedere.
“Hy het die koste van noodsaaklikhede soos brood, melk en hoender drasties verminder. Hy het ook teen die insluiting van belasting op toegevoegde waarde (BTW) op basiese voedsellyne teengestaan – ‘n saak wat hulle namens die armes beveg en gewen het,” het Ramaphosa gesê.
Ja, ‘n groot boom het geval, maar as jy opkomende boere in Bizana, Flagstaff, Lusikisiki, EmaXesibeni en KwaBhaca vra, sal hulle jou ongetwyfeld vertel dat Raymond Ackerman voortleef in hul harte.
Op die foto hierbo: Raymond Ackerman met vrou Wendy
Beeld: Verskaf deur Pick n Pay
