Deur Doreen Mokgolo
Dit is sewe dae sedert sommige inwoners van Kwa-Thema laas elektrisiteit gehad het, nadat hulle transformator uitgebrand het. Nou span gogos hulle ma’s se metodes in om te oorleef sonder krag in die ysige koue.
Sibongile Nkabinde, ’n pensioenaris, het aan Scrolla.Africa gesê sy moes terugval op metodes wat haar familie meer as sewe dekades gelede toegepas het.
Saans verhit sy panne sodat sy haar drie kleinkinders se skoolklere daarmee kan stryk.
Sy doen dit in haar kombuis langs haar stoof, wat houtskool brand om haar vier-vertrek huis warm te maak.
Die oues van dae maak hulle eie houtskool deur kole-poeier wat hulle by ’n ou treinstasie optel met kleigrond te meng. Hulle gebruik droeë beesmis om die vure aan die gang te kry, wat dan langer brand.
Nkabinde gebruik ’n ou mayonnaise bottle wat met kookolie gevul is en ’n klein lappie in die deksel om die kombuis te verlig.
“Ek wil nie hê my kleinkinders moet vuil en met gekreukelde klere skool toe gaan nie,” het sy gesê.
“Ons beleef moeilike tye. Alles is duur. ’n Pakkie kerse kos R40 en hou net ’n paar dae. Ons kan dit nie bekostig nie.”
Haar vriend Nontombi Masilela sê sy kry meer klere gestryk as sy kookwater in die panne sit.
“Ons leef van ons pensioentoelae. Ons moet goedkoper maniere vind om te oorleef. Ons ma’s het vir ons hierdie metodes geleer.”
Sy het gesê sy het nooit gedink sy sal daarop hoef terug te val in ’n moderne samelewing nie.
“Maar ons weet nou ons kan die kragonderbrekings oorwin,” het sy gesê.
“Nou dra ons die tradisionele metodes aan die volgende generasie oor.”
In die foto hierbo: Nomthandazo Mathibela
Fotobron: Doreen Mokgolo